ترکیب‌های محافظ سرما در شفیره‌های آزمایشگاهی و زمستان‌گذران سفیدۀ بزرگ کلم Pieris brassicae (Lepidoptera: Pieridae)

سفیدۀ بزرگ کلم Pieris brassicae (L.)، از آفات مهم گیاهان خانوادۀ چلیپاسانان بوده که به‌صورت شفیره روی گیاهان مختلف یا دیگر پناهگاه‌ها، زمستان را پشت سر می‌گذارد. در زمینۀ تغییرپذیری فیزیولوژیکی این آفت در طول زمستان که آن را در برابر دماهای پایین متحمل می‌سازد اطلاعات کمی در دست است. لذا در این بررسی، ترکیب‌های محافظ سرما در حشرات گردآوری‌شده در ماه‌های پاییز و زمستان و همچنین شفیره‌های آزمایشگاهی که به مدت یک هفته در دماهای 27، 15، 10، 7 و 4 درجۀ سلسیوس تیمار شده بودند با کمک LC/MS شناسایی و روند تغییرپذیری آن‌ها با کمک HPLC بررسی شد. همچنین تغییر گلیکوژن به‌عنوان مهم‌ترین منبع ترکیب‌های محافظ سرما بررسی شد. چهار ترکیب ترهالوز، سوربیتول، گلوکز و اینوزیتول شناسایی شدند که در میان آن‌ها ترهالوز و پس از آن سوربیتول بیشترین افزایش را در ماه‌های زمستان نشان دادند و به موازات این تغییرپذیری‌ها کاهش معنی‌داری در میزان گلیکوژن مشاهده شد. همچنین دو ترکیب ترهالوز و سوربیتول در شفیره‌های آزمایشگاهی تیمارشده در دمای 7 و 4 درجۀ سلسیوس به طرز معنی‌داری افزایش یافتند. به‌این‌ترتیب به نظر می‌رسد افزایش ترهالوز و سوربیتول به‌عنوان مهم‌ترین ترکیب محافظ سرما نقش به سزایی را در تحمل دماهای پایین زمستان در این حشره ایفا کند و دماهای زیر 10 درجۀ سلسیوس سبب القای این ترکیب‌ها در این شفیره‌ها شود.